78. rocznica powstania w getcie warszawskim
78 lat temu, 19 kwietnia 1943 r. wybuchło powstanie w getcie warszawskim – pierwszy w okupowanej Europie miejski zryw przeciw Niemcom, akt o charakterze symbolicznym, zważywszy na nikłe szanse jego powodzenia.
Powstanie w getcie warszawskim
Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 kwietnia 1943 r. w momencie rozpoczęcia zarządzonej przez Heinricha Himmlera akcji ostatecznej likwidacji getta i w wigilię żydowskiego święta Pesach.
Powstanie jako silny opór zbrojny trwało trzy dni. Następne dni również nazywamy powstaniem w getcie, choć walka praktycznie się skończyła – słabo uzbrojeni bojownicy Żydowskiej Organizacji Bojowej i Żydowskiego Związku Wojskowego ukrywali się, próbując stawiać opór oddziałom SS, Wehrmachtu, policji bezpieczeństwa i formacjom pomocniczym. Niemcy palili dom po domu, szukali z psami schronów i wyprowadzali z nich ludzi na Umschlagplatz, a następnie wysyłali do obozów.
8 maja 1943 r. w schronie przy ul. Miłej 18 samobójstwo popełnił przywódca powstania, Mordechaj Anielewicz, wraz z grupą kilkudziesięciu bojowników. Nielicznym powstańcom udało się kanałami wydostać z płonącego getta.
16 maja o godzinie 20:15 Jürgen Stroop, komendant policji i SS, osobiście wysadził wielką synagogę na ulicy Tłomackie. Było to symboliczne zakończenie likwidacji żydowskiej dzielnicy w Warszawie.
Po upadku powstania Niemcy zrównali getto warszawskie z ziemią. Z rozkazu Adolfa Hitlera spalono i wysadzono wszystkie domy znajdujące się na terenie objętym walkami. Jednym z nielicznych zachowanych budynków był kościół św. Augustyna, który wykorzystywany był jako magazyn.
Obchody 78. rocznicy wybuchu powstania
Główna uroczystość, upamiętniająca 78. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim odbędzie się w Warszawie o godz. 12.00 przed Pomnikiem Bohaterów Getta, gdzie złożone zostaną wieńce. W samo południe w stolicy zabrzmią również syreny alarmowe. Następnie odbędzie się Marsz Pamięci Powstańców, który będzie przebiegał następującą trasą: pomnik Bohaterów Getta – pomnik Żegoty – płyta Szmula Zygielbojma – bunkier Anielewicza – Umschlagplatz. Uroczystość będzie transmitowana na żywo w mediach społecznościowych organizatorów wydarzenia – Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, Muzeum Getta Warszawskiego i Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma.
Program obchodów https://polin.pl/pl/akcja-zonkile-2021-program-obchodow.
Social media