Prof. Stelmach: Mamy budować lokalną ojczyznę poprzez budowanie tożsamości, w tym z elementów zielonych, energooszczędnych.

Trzeci dzień XIII Kongresu Polska Wielki Projekt pt. Suwerenność” otworzył panel dyskusyjny „Zielone miasta przyszłości”, poprowadzony przez dyrektora Muzeum Narodowego w Krakowie prof. Andrzeja Szczerskiego.

W dyskusji wzięła udział między innymi prof. Urszula Forczek-Brataniec, Jan Belina-Brzozowski oraz dyrektor Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki prof. Bolesław Stelmach.

Dyskusje rozpoczął prof. Stelmach, przedstawiając realizowane przez siebie projekty. Pierwszym z nich był budynek na rogu Alei Szucha i ul. Litewskiego w Warszawie, którego przekształcenie odbyło się z zachowaniem kontekstu krajobrazowego. Zrewitalizowany został dworek Generałowej Agapijew „Na niższej części zrobiono zielone patio z naturalnymi drzewami rosnącymi na dachu. To oczywiście ulubione miejsce spotkań pracowników. W środku przez cztery kondygnacje jest wielka, zielona ściana we wnętrzu. Czyli dosłownie siedzi się tam jak w palmiarni”. Drugim przykładem są tarasy zamkowe w Lublinie, które mimo, że obecnie pełni funkcję centrum handlowego, to jak zaznaczył prof. Stelmach „Dzisiaj to jest centrum handlowe, ale już widać, że zmiany, które następują w społeczeństwie powodują, że dzisiaj centrum handlowe, jutro zostanie przekształcone w centrum rekreacyjne, w centrum edukacyjne. Po prostu jeżeli jest to funkcjonalna, dobrze skomunikowana, dobrze zlokalizowana architektura, to ona ma służyć mieszkańcom dziesiątki, setki lat”. Ostatnim przytoczonym przykładem był Teatr w Budowie w Lublinie. Kończąc omawianie przykładów udanych renowacji prof. Stelmach zwrócił uwagę, że kluczowym przekazem w budowie zielonych domów musi być ich związek z lokalną tożsamością „Jak chce cytowany przeze mnie Roger Scruton, mamy budować ojkos, mamy budować lokalną ojczyznę poprzez budowanie tożsamości, w tym elementów zielonych, energooszczędnych”.

W drugiej części panelu, moderator prof. Andrzej Szczerski zapytał o to jakie rozwiązania legislacyjne należałoby wprowadzić, żeby zwiększanie funkcjonalności zagospodarowania przestrzennego odbywało się razem z nadgonieniem zapóźnienia infrastrukturalnego Polski. Prof. Stelmach jako przykład dobrego, lecz zupełnie niewykorzystanego rozwiązania podał zaproponowany przez rząd Prawa i Sprawiedliwości program Mieszkanie Plus, zwracając uwagę, że była to pierwsza po 1945 roku próba legislacyjnego rozwiązania problemu niedostatku mieszkań. „To był modelowy program, w jaki sposób należy projektować niektóre elementy, o których słyszeliśmy, czyli miasto zielone, miasto wielofunkcjonalne, miasto dostępne i wreszcie energooszczędne – to były główne kryteria wyboru, w drodze konkursów, nowych obszarów zabudowy dla mieszkania plus.”. Mówił prof. Stelmach, dodając, że ostatecznie program został nie tyle niewykorzystany co wręcz pogrzebany „Jakiś dywersant pisał naszemu znakomitemu premierowi, że w ciągu kadencji wybudujemy sto tysięcy mieszkań. Kiedy okazało się to nierealne, to program został pogrzebany”.

Zachęcamy do obejrzenia transmisji z trzeciego dnia XIII Kongresu Polska Wielki Projekt „Suwerenność”