Szczecin – gospodarcza szansa dla Polski, szansa dla regionu

W sobotę, 21 czerwca 2014, w klubie 13 muz przy pl. Żołnierza Polskiego 2 odbyła się szczecińska część kongresu Polska Wielki Projekt. Trzy szczecińskie debaty zamykały tegoroczną edycję PWP. O 13:30 rozpoczął się trzeci, ostatni, z paneli – „Szczecin – gospodarcza szansa dla Polski, szansa dla regionu”. Zapraszamy do przeczytania relacji oraz do obejrzenia zdjęć w galerii kongresowej. Pełne nagranie debat będzie wkrótce dostępne na kanale Instytutu na YouTube.

Szczecin – gospodarcza szansa dla Polski, szansa dla regionu

Jan Stasiak (Przewodniczący Rady Interesantów Portu Szczecin)
dr hab. Tomasz Grzegorz Grosse, prof. UW (Instytut Sobieskiego, Uniwersytet Warszawski)
dr hab. Czesława Christowa, prof. nadzw. ZUT (Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny)
prof. dr hab. Jan Zawadzki (Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny)
prof. zw. dr hab. Józef Perenc (Uniwersytet Szczeciński)
Janusz Kowalski (Ekspert ds. bezpieczeństwa energetycznego)

Prowadzenie: Marek Gróbarczyk (Poseł do PE)

Nawiązując do poprzedniego panelu, poseł do Parlamentu Europejskiego Marek Gróbarczyk stwierdził, że tak jak potrzebna jest dyskusja o tożsamości kulturowej, tak potrzebna jest w Szczecinie dyskusja o jego tożsamości gospodarczej. O to, jak miałaby ona być, zapytał zaproszonych gości.

Prof. Czesława Christowa z Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego skupiła się na pokazaniu znaczenia gospodarki morskiej dla rozwoju Szczecina. Zwróciła ona uwagę na to, że jest to sektor przez państwo zaniedbywany, czy to na poziomie ministerialnym czy też jeżeli chodzi o krajowy program badań. Jedynym sposobem na zmianę byłby powrót do koncepcji Ministerstwa Gospodarki Morskiej.

Prof. Jan Zawadzki, również z ZUT, pokazał z jakimi negatywnymi trendami musi mierzyć się województwo pomorskie. Są to m.in. coraz mniejsza liczba ludzi młodych (w tym studentów), coraz więcej imigrantów wyjeżdżających na stałe poza Polskę, coraz mniejszy udział województwa w tworzeniu PKB czy spadek ilości przewożonych towarów. Pozytywne zmiany widoczne są tylko w przypadku ruchu turystycznego, który rośnie z roku na rok. Stąd też zdaniem prof. Zawadzkiego przyszłość województwa będzie związana z sektorem usług, a nie jak dotąd z przemysłem.

Prof. Perenc z Uniwersytetu Szczecińskiego podjął temat upadającego przemysłu (jak np. likwidację stoczni), który kiedyś kształtował obraz regionu. Zaznaczył, że obecnie pilnie potrzebne są inwestycje w infrastrukturę drogową i kolejową, tak by utrzymać dobry dostęp do portu. W przeciwnym razie nie będzie można w pełni wykorzystać jego możliwości.

Podobnego zdania był Jan Stasiak, przewodniczący Rady Interesantów Portu Szczecin. Podkreślał on, znaczenie portu dla rozwoju miasta. Przywrócenie ruchu na Odrze dałoby kolejną drogę transportu, a tym samym zapewniło przewagę na innymi ośrodkami. Niestety obecne działania rządu nie sprzyjają tym inwestycjom, a środki na utrzymanie rzeki przyznawane są zbyt nieregularnie. Polska do dzisiaj nie wprowadziła w życie przepisów umożliwiającym zwiększoną żeglugę po Odrze, choć zainteresowane są nią nie tylko polskie miasta i województwa, ale również Czesi, którzy w czasach PRL mieli nawet swoje nadbrzeże w Szczecinie. Dzięki inwestycjom można by doprowadzić do połączenia kanałem Odry, Łaby i Dunaju, a tym samym otworzyć połączenie między Morzem Bałtyckim i Czarnym.

Janusz Kowalski, ekspert ds. bezpieczeństwa energetycznego, zwrócił natomiast uwagę na kwestie energetyczne, które wpływają na rozwój Szczecina i Polski. Wspomniał o zablokowanej możliwości importu gazu z kierunku północnego, opóźnieniach w budowie gazoportu i uzależnieniu od dostaw z Rosji. Podkreślał, że wszyscy ponosimy koszty braku dywersyfikacji gazu, a wynika on z tego, że prawie wszystkie dotychczasowe rządy pochodziły do spraw energetycznych zbyt krótkowzrocznie, skupiając się na chwilowych korzyściach obliczonych na trwanie jednej kadencji. Tymczasem  inwestycje w energetyce to projekt na lata, czego przykładem jest polityka w Niemczech niezmieniająca się z kadencji na kadencję. Dopóki nie będziemy w stanie ustalić długoletniej strategii i konsekwentnie jej wdrażać pomimo zmian rządów, dopóty będziemy na straconej pozycji.

Prof. Grosse z Uniwersytetu Warszawskiego rozpoczął swoją wypowiedź od wskazania problemów wiążących się z polityką spójności  w latach 2007-2013. Doprowadziła ona do koncentracji wzrostu w największych metropoliach oraz sprzyjała pobudzeniu popytu, a nie zmianom strukturalnym. Dodatkowo przyczyniła się do zaniku krajowej polityki regionalnej, osłabienia planowania strategicznego oraz stawiała na rozwój planowania operacyjnego ujednoliconego w skali kraju. Mówiąc o Szczecinie prof. Grosse zauważył, że pozostaje on „zieloną wyspą rozwoju”  na tle swojego regionu pogrążonego w stagnacji. Szansą, ale też i zagrożeniem, jest dla Szczecina bliskość Berlina, nie do końca bowiem wiadomo, czy jest pomysł na powiązanie miasta z Polską.

Debata zakończyła się krótkim podsumowaniem ze strony prowadzącego Marka Gróbarczyka, po czym Paweł Soloch z Instytutu Sobieskiego i Jarosław Kaczyński podsumowali szczecińską część kongresu Polska Wielki Projekt.